Tematska sjednica Općinskog vijeća o EU programu saradnje za održivi urbani razvoj

Uvodničar na ovoj sjednici je bio Predrag Slomović, šef odsjeka za lokalni ekonomski  razvoj pri općinskoj Službi za privredu, koji je upoznao vijećnike o aktuelnim evropskim programima i politikama urbanog razvoja, a posebno o Programu saradnje za održivi urbani razvoj URBACT III.

U uvodnom izlaganju je rečeno da 72% ukupne evropske populacije, odnosno oko 359 miliona ljudi živi u većim i manjim gradovima i predgrađima, a procjenjuje se da će do 2050. godine učešće stanovništva evropskih gradova rasti do 80%. Evropa se već duže vremena suočava sa privrednim, socijalnim i okolišnim izazovima koji su posebno izraženi u urbanim područjima, a mnogi evropski gradovi nemaju razvijene kapacitete za pokretanje i ostvarenje neophodnih strukturnih promjena kojima bi se rješavali brojni izazovi.

Stoga su na nivou EU definisana načela u pogledu karakteristika evropskog grada budućnosti kao mjesta izuzetnog društvenog napretka; platforme za razvoj demokratije, kulturnog dijaloga i raznolikosti; mjesta ekološke obnove i mjesta privlačenja investicija i pokretanja privrednog rasta. U okviru urbane politike Evropske unije, oko 50% Evropskog fonda za regionalni razvoj (80-90 milijardi eura) će biti uloženo u gradska područja kroz glavne operativne programe do 2020. godine.

Jedan od takvih programa je i URBACT III, u kojem sudjeluje 30 evropskih država. Ovaj program predstavlja instrument kohezijske politike EU koju sufinansiraju Evropska komisija i države članice, a njegova osnova je u integrisanom pristupu urbanom razvoju koji uključuje socijalnu, ekonomsku i okolišnu dimenziju. Glavne aktivnosti programa su kreiranje transnacionalnih tematskih mreža koje pružaju podršku gradovima u izradi i provođenju integrisanih urbanih strategija, jačanje kapaciteta urbanih aktera i razmjena znanja, prakse i preporuka te informisanje o izradi i provođenju održivih urbanih politika.

URBACT III ne obezbjeđuje sredstva za infrastrukturne investicije, već podržava mjere namijenjene kreatorima javnih politika, izgradnji kapaciteta za upravljanje gradovima, edukaciji građana i drugo. Ovaj program podržava saradnju gradova koja će biti organizirane kroz tri vrste mreža – za planiranje, zatim za provođenje integrisane strategije i akcionih planova održivog urbanog razvoja, kao i mreže za prenos dobrih praksi. U tom cilju URBACT pomaže gradovima da razvijaju pragmatična rješenja koja su nova i održiva a koja integriraju ekonomske, socijalne i ekološke urbane teme. Evropska komisija je pokrenula i web alate kako bi potakla evropske gradove na saradnju i primjenu integrisanog pristupa planiranju urbanog razvoja, rečeno je u uvodnom izlaganju.

U raspravi o ovoj temi vijećnici su naglasili da Općina Centar ima dobre preduslove, resurse i iskustva u mnogim segmentima urbanog razvoja, te da je značajno i usvajanje Strategije razvoja Općine Centar do 2022. godine, koje je u završnoj fazi. Ukazano je na potrebu za ubrzanom edukacijom kadrova kako bi se pratili evropski programi te blagovremeno pripremali projekti i tražili partneri sa kojima bi se apliciralo za finansiranje iz evropskih fondova. U tom smislu je od velikog značaja saradnja među gradovima i razmjena ideja i iskustava.

Nakon uvodnog izlaganja i rasprave Vijeće je sa ove tematske sjednice uputilo i nekoliko poruka. Iskazano je trajno opredjeljenje Općinskog vijeća Centar da učestvuje u što većem broju programa i projekata Evropske unije, pa tako i u projektu URBACT III. Vijeće poziva nadležne službe da izvrše uvid u moguće projekte i programe EU u kojima Općina Centar može učestvovati, te da ponude Vijeću donošenje odgovarajućih odluka ili zaključaka kojim bi se to i omogućilo. Osim toga, Općinsko vijeće traži da se u svim narednim prijedlozima općinskog budžeta planiraju značajnija sredstva za projekte i programe kojima bi se apliciralo za evropske fondove.